Volgens de Trombosestichting Nederland krijgen elk uur 11 mensen in Nederland last van trombose. Bij deze patiënten komt de bloedprop het meest voor in een been en daaropvolgend in een arm.
Daarnaast kan trombose ook zorgen voor hart- en herseninfarcten. Met name de laatst genoemde gevolgen zijn reden om trombose zeer serieus te nemen. Voor elke trombose patiënt is het dan ook wenselijk dat de behandeling in een zo’n vroegtijdig mogelijk stadium aangevangen wordt.
Voordat het zo ver is, moet je uiteraard wel op de hoogte van de symptomen zijn. Als eenmaal de diagnose gesteld is, moet je met bepaalde gevolgen zien te leven. Veel trombose patiënten moeten bijvoorbeeld twee jaar lang elastische kousen dragen. Daarnaast kan de trombose op lange termijn de nodige aanpassingen vereisen.
In dit artikel kijken we of je gewoon kunt vliegen nadat je trombose hebt gehad. Of is het zo dat je níet meer mag vliegen nadat je last van trombose hebt gehad? Het uitgebreide antwoord op deze vraag lees je in dit artikel.
Inhoud
Wat is trombose precies?
In dit artikel leggen we graag de link tussen trombose en vliegen. Om dat verhaal begrijpelijk te maken, moeten we eerst nader kijken naar de aandoening. Wat is trombose nou precies?
We spreken van trombose als een bloedprop, ook wel bloedstolsel genoemd, zich gevestigd heeft in één van de bloedvaten in het lichaam. Deze bloedprop zorgt ervoor dat het bloed, en bijbehorende zuurstof, niet meer op de gewenste manier door het bloedvat heen kan stromen.
Als deze situatie lang(er) aanhoudt, kan de bloedprop bovendien groter en groter worden. Na verloop van tijd is het daardoor mogelijk dat het bloed helemaal niet meer door het bloedvat heen kan stromen.
Als dat het geval is, loopt het achterliggend weefsel onherstelbare schade op. Dit weefsel heeft namelijk zuurstof nodig; iets wat door het bloed normaliter getransporteerd wordt.
Trombose is dus een bloedprop in één van de bloedvaten in het lichaam. De cijfers van de Trombosestichting Nederland laten zien dat trombose het meest in de been voorkomt. Hoe komt dat? Op die vraag geven we onder meer in de volgende paragraaf antwoord.
Hoe kan trombose ontstaan?
Het lastige aan trombose is dat dit op vele manieren kan ontstaan. In onderstaande lijst hebben we de meest voorkomende oorzaken opgesomd:
- Ouderdom
- Beschadiging aan de bloedvaten
- Operaties
- Boezemfibrilleren (hartritmestoornis)
- Erfelijke afwijking
- Anticonceptiepil
- Te lang stil liggen
- Zwanger
- Langdurige vliegreis
- Roken
- Chemokuur bij kanker
- May-Thurner syndroom
Alle bovengenoemde oorzaken kunnen ervoor zorgen dat het bloed gaat stollen. Bloed dat aan het stollen is, wordt dik en kan zich op gaan hopen.
Als dat plaats gaat vinden, ontstaat er uiteindelijk een bloedprop. Op het moment dat deze bloedprop in een bloedvat vast komt te zitten, spreken we van trombose.
In bovenstaande lijst valt één specifieke oorzaak op: een langdurige vliegreis. Hoe kan het dat trombose tijdens een vliegreis voor problemen kan zorgen?
Trombose en vliegen
In deze paragraaf bespreken we twee situaties. We kijken allereerst naar de situatie waarin je al trombose hebt gehad. Is het dan mogelijk om te vliegen? Ja, dat is zeker nog mogelijk. Je moet echter wel met bepaalde zaken rekening houden. Zo is het goed om je kuiten en voeten met grote regelmaat te bewegen.
Door dit te doen, behoud je de optimale doorstroming van het bloed in de bloedvaten. Ons advies daarbij is om sowieso ook nog één keer per uur te bewegen. Ga een rondje door het vliegtuig lopen, ga even staan en doe wat rek- en strekoefeningen. Het ziet er wellicht ietwat vreemd in een vliegtuig uit, maar het is absolute noodzaak om nogmaals trombose te voorkomen.
Daarnaast willen we je aanraden om geen alcohol en koffie in het vliegtuig te drinken. Daarbij raden we aan om wél water te drinken, maar ook met mate. Overmatig drinken kan namelijk ook voor problemen in de benen zorgen.
Vanuit artsen is het tevens advies om geen slaapmiddelen te gebruiken tijdens een vliegreis. Door slaapmiddelen te gebruiken, word je slap en ga je dus ook minder bewegen. Juist dat gebrek aan beweging kan weer voor een bloedprop in de benen zorgen. Laat de slaapmiddelen daarom altijd links liggen als u gaat vliegen.
Tot slot hebben we nog twee adviezen op het gebied van kleding. Ons advies is geen strakke kleding te dragen. Doe een wijd zittende broek aan en trek bij voorkeur de schoenen uit tijdens het vliegen. Daarnaast is het aan te raden om vooraf met je arts in overleg te treden omtrent het dragen van elastische kousen.
In sommige gevallen kunnen te strak zittende kousen juist trombose in de hand werken. Op het moment dat de kousen té strak zitten, levert dit een averechts resultaat op. Bespreek dit daarom altijd met je arts.
Daarbij kan de arts je ook nog advies geven met betrekking tot het gebruiken van bloedverdunners. Door bloedverdunners te gebruiken, is de kans op (hernieuwde) vorming van trombose kleiner.
Gebruik je geen bloedverdunners meer? Dan is het óók aan te raden om in overleg te treden met de arts. Een arts kan je alsnog perfect voorbereiden op een lange reis.
De andere situatie is dat je trombose hebt en op dat moment wilt gaan vliegen. Is dat mogelijk? Ja. Is het aan te raden? Nou, dat niet zo zeer. De kans op trombose is namelijk in de lucht 3 keer zo groot als op de grond. Dit betekent dat in de lucht de kans ook groter is dat de bloedprop losschiet richting de longen, het hart of de hersenen.
Daarom is ons advies om alleen te vliegen als de INR waarde stabiel is. Zorg er tevens voor dat je antistollingsmedicatie in je handbagage mee hebt. Stop de meetmiddelen en het meetapparaat ook in de handbagage, zodat je deze altijd op plek van bestemming bij je hebt.
Stop het meetapparaat sowieso nooit in een koffer die je in gaat checken. In het ruim is het namelijk behoorlijk koud, waardoor het apparaat kapot kan raken.
Oefeningen om trombose te voorkomen
Heb je reeds trombose gehad? Wil je graag een stuk gaan vliegen? Dan is het aan te raden om tijdens het vliegen de nodige oefeningen uit te voeren. De kans op trombose is nooit volledig uit te sluiten, maar je kunt onderstaande oefeningen wel gebruiken om de kans te minimaliseren.
Je kunt bijvoorbeeld beginnen met het optillen van je linkerbeen. Houd je knie ongeveer 5 seconden gebogen en laat je voet vervolgens weer op de grond zakken. Doe dit vervolgens ook met je linkerbeen. Op deze manier kan je spanning in je been opbouwen, waardoor de bloedvaten open blijven staan en het bloed niet gaat stollen.
Je kunt ook oefeningen met je billen uit gaan voeren. Blijf zitten, span de bilspieren aan en hou dit ongeveer 3 seconden vast. Vervolgens kan je ontspannen; ga nu staan, span de bilspieren aan en houd dit ook ongeveer 3 seconden vast. Laat je bil vervolgens volledig ontspannen.
Tot slot kan je ook nog met je kuiten aan de slag gaan. Ga in het vliegtuig met beide benen op de grond staan. Ga vervolgens zo’n 5 seconden op je tenen staan; je voelt nu de spanning in je kuit. Laat vervolgens je benen/kuiten weer ontspannen.
Hoe kan je trombose herkennen?
Heb je recent een lange vlucht gemaakt? Heb je sinds die vlucht bepaalde klachten? Dan is het aan te raden om onderstaande symptomen door te nemen.
Heb je van één of meerdere van onderstaande symptomen last? Dan is een spoedig bezoek aan de huisarts absoluut aan te raden:
- Een behoorlijke pijn in het been, meestal in de kuit en/of knie
- Moeite met lopen, doordat de benen bijzonder zwaar aanvoelen
- Een rode- of paarsblauwe verkleuring in het been
- Een zwelling op het been
- Een glanzende huid op het been
- Een bovengemiddeld warme plek op het been; daar bevindt het stolsel zich dan
Bovenstaande symptomen kunnen het gevolg zijn van een lange vliegreis. Over het algemeen wordt hier een termijn van 4 uur voor aangehouden. Maar, dit verschilt van persoon tot persoon.
Ook bij een vlucht van minder dan 4 uur is de kans mogelijk op de vorming van een bloedprop in je been.
Ervaar je bovenstaande symptomen? Dan is het onwijs belangrijk om zo spoedig mogelijk naar de huisarts te gaan. Bij deze aandoening is het namelijk belangrijk dat de behandeling in een vroegtijdig stadium ingezet wordt.
Een arts kan aan de hand van enkele onderzoeken de diagnose stellen. Nadat de diagnose gesteld is, gaat de arts een behandelplan voor je opstellen. De kans is groot dat je sowieso antistollingsmiddelen voorgeschreven krijgt; die middelen moeten erger zien te voorkomen.
De huidige bloedprop mag niet groter worden, terwijl andere bloedproppen zich ook niet mogen vormen in je been. Daarnaast kan een arts er ook nog voor kiezen om elastische kousen aan te laten meten. Kortom: voel je bovenstaande klachten na een vlucht? Ga zo spoedig mogelijk naar de huisarts toe!
